Жарнама беруде жауаптылық керек. У всех на виду
Өскеменде жарнамалық және ақпараттық контент құруда латын қарпіндегі жаңа әліпбиді қолдану бойынша семинар өтті
«Көрiктi жарнама – көркем тiл» айлығы аясында облыс көлемінде көрнекі ақпараттар мен жарнамаларды заң талаптарына сәйкестендіру мақсатында арнайы рейдтер ұйымдастырылды.
27 мамыр күні ШҚО тілдерді дамыту жөніндегі басқармасының ұйымдастыруымен Өскемендегі Шығыс Қазақстан халықтарының тілі мен мәдениетін түлету мектебінің базасында семинар өтті. Шара барысында мемлекеттік органдар, кәсіпорындар, жарнама және дизайн орталықтарының жетекшілері рейд нәтижелерін қорытындылап, жарнаманың әлеуметтік маңыздылығын, Шығыс Қазақстандағы тілдік ахуалды және жарнама мәтіндерін латын қарпіндегі жаңа әліпби негізінде жазу мәселелерді талқылады.
Семинарда тарих, филология және халықаралық қатынастар факультетінің магистрі Шырын Сұлтанбекова жарнаманың әлеуметтік-тілдік рөлі туралы баяндама жасады.
Ал Өскемен қаласының көшелеріне жүргізілген рейдтерге қатысқан Шығыс Қазақстан халықтарының тілі мен мәдениетін түлету мектебінің әдіскері Айнұр Әубәкірова рейд барсыныда анықталған кемшіліктер туралы айтып берді. Оның айтуынша, облыс орталығында латын қарпінде жазылған маңдайша жазулардың саны көбейіп келеді. Алайда кәсіпкерлер көрнекі ақпараттар мен жарнама жасауда қателіктер жіберіп жатады. Мониторинг басталардың алдында көптеген маңдайша жазулар дұрыс жазылмағандығы анықталған.
- Негізінен қаладағы жарнама ескі алфавиттік тәртіпте, апострофтармен берілген, - дейді Айнұр Ануарқызы.
Рейд нәтижесінде осындай жағдайларды анықтауға және оларды жоюға мүмкіндік туды. Ол жарнама мәтінін жазуда латын қарпін қолдануға тыйым салынбағандығын, керісінше бұл құптарлық іс екендгін айтты. Ал кез келген мәтіннің латын қарпіндегі жаңа әліпби негізінде жазылуының дұрыс-бұрыстығын Qazlatyn.kz сервисі арқылы тексеруге болатынын атап өтті. Конвертер онлайн режимде, арнайы бағдарламаны жүктеп алсаңыз ғаламторсыз да істей береді.
Семинар барысында көрнекі ақпараттар мен жарнамаларды орналастыру кезінде заң талаптарының сақталуын қамтамасыз ету мәселесі кеңінен айтылды. Іс-шара соңында қатысушыларға сертификаттар берілді.
Айбын АМАНГЕЛДІҰЛЫ
У всех на виду
В Усть-Каменогорске состоялся семинар на тему использования латиницы при создании рекламного и информационного контента
В рамках месячника «Корiктi жарнама — коркем тiл» в области были организованы рейды по выявлению и устранению нарушений в использовании государственного языка в визуальной информации.
27 мая на базе «Школы возрождения языков и культуры народов Восточного Казахстана» прошел семинар, организованный управлением по развитию языков ВКО, в ходе которого руководители государственных органов, предприятий, центров рекламы и дизайна подвели итоги рейдов, затронули вопросы социальной значимости рекламы, языковой ситуации в ВКО и проблемы написания рекламы на латинской графике.
В роли первого спикера выступила магистр факультета истории, филологии и международных отношений Шырын Солтанбекова с докладом о социально-языковой роли рекламы.
О латинской графике в рекламе рассказала методист «Школы возрождения языков и культуры народов Восточного Казахстана» Айнур Аубакирова, принимавшая участие в рейдах по улицам Усть-Каменогорска. Как следует из ее выступления, в городе стали появляться вывески на латинской графике. Но предприниматели зачастую допускают ошибки при разработке визуальной рекламы. На начало мониторинга большинство вывесок были оформлены некорректно.
- В основном реклама в городе дана по старому алфавиту, с апострофами, - сообщила Айнур Ануаровна.
Благодаря рейду удалось выявить подобные прецеденты и устранить их.
Она отметила, что использование латиницы при оформлении наружной информации не возбраняется и даже поощряется. А проверить написание любого казахского слова при переводе на латинскую графику можно с помощью сервиса Qazlatyn.kz. Конвертер работает как в онлайн-режиме, так и без интернета при условии скачивания специальной программы.
Во время семинара были рассмотрены и такие темы, как визуальная информация при переводе, а также требования законодательства при оформлении рекламы и визуальной информации. По итогам мероприятия участникам были вручены сертификаты.
Елизавета СЕДЫХ,
фото Виктора АБАКУМОВА